2023-050364 update uitvoering Kinderopvangtoeslagaffaire 2023

Aan de leden van de gemeenteraad

Sinds 2020 voert de gemeente de hersteloperatie kinderopvangtoeslag uit. Via deze raadsinformatiebrief informeren wij u graag over de laatste stand van zaken.

Wat houdt de hersteloperatie kinderopvangtoeslag in?

Tussen 2005 en 2019 is van een groot aantal ouders de kinderopvangtoeslag onterecht stopgezet en bestempeld als fraudeur. Veel ouders zijn hierdoor financieel benadeeld en aangetast in hun rechtsgevoel. Sinds 2020 is er begonnen met de hersteloperatie, bijvoorbeeld door het kwijtschelden van publieke en private schulden en het bieden van een financiële compensatie. Gemeenten hebben hierin een belangrijke rol, want wij zijn verantwoordelijk voor de brede ondersteuning. De brede ondersteuning biedt ondersteuning op vijf leefgebieden, namelijk financiën, wonen, zorg, gezin en werk. Brede ondersteuning wordt op basis van maatwerk ingezet, wat inhoudt dat de hulpvraag en behoefte samen met de ouder en/of kind wordt opgesteld. Het uitgangspunt voor de brede ondersteuning is dat gedupeerden gefaciliteerd worden in het maken van een nieuwe start.

Om ondersteuning of financiële compensatie te kunnen ontvangen moeten ouders zich aanmelden bij de belastingdienst als gedupeerden. Vervolgens toetst de belastingdienst of iemand inderdaad gedupeerd is, een definitieve uitslag kan maanden tot jaren in duren. In de tussentijd kan o.a. brede ondersteuning al wel worden gegeven. Mocht de belastingdienst tot de conclusie komen dat iemand geen gedupeerde is, dan stopt de brede ondersteuning.

Stand van zaken tot op heden

In de gemeente Den Helder hebben zich tot eind 2023 ongeveer 190 inwoners aangemeld als gedupeerden. Ouders konden zich tot 31 december 2023 melden. Vervolgens heeft de gemeente de (potentieel) gedupeerden waarvan de contactgegevens bekend zijn een brief met hulpaanbod gestuurd. Met ruim 100 (potentieel) gedupeerden is er contact geweest. Tot en met begin december 2023 hadden 21 ouders aangegeven dat zij brede ondersteuning willen ontvangen en voor hen is of wordt een plan van aanpak opgesteld waarin staat welke ondersteuning zij ontvangen. De meest gevraagde ondersteuning heeft betrekking tot het kunnen volgen van een opleiding, het kunnen ontvangen van uitgestelde (tand)zorg, het kunnen opknappen van achterstallig onderhoud aan/in de woning of verhuiskosten. Van de ouders en (hun) kinderen, die ondersteuning ontvangen, krijgt de gemeente terug dat zij blij zijn met de ontvangen ondersteuning en het luisterend oor dat zij hebben gekregen. De ondersteuning draagt bij in het maken van een nieuwe start en het herstellen van het vertrouwen in de overheid.

Waarom wil niet iedereen brede ondersteuning?

Zoals hierboven genoemd moeten ouders zich melden om in aanmerking te komen voor financiële compensatie, kwijtschelding van schulden of ondersteuning. Een gevolg is dat niet iedereen die zich meldt ook brede ondersteuning wenst te ontvangen. De gemeente doet iedereen een hulpaanbod, maar de grootste groep wil graag enkel financiële compensatie en kwijtschelding van (eventuele) schulden. Dit beeld wordt landelijk herkend.

De uitvoering van dekindregeling

Sinds november 2022 is er ook een kindregeling voor kinderen van erkend gedupeerde ouders. Indien zij voldoen aan de gestelde voorwaarden kunnen zij ook aanspraak maken op o.a. financiële tegemoetkoming en brede ondersteuning. Tot op heden (peildatum december 2023) zijn er 9 kinderen waarbij brede ondersteuning is of wordt opgestart.

Den Helder, 23 februari 2023. Met vriendelijke groet,

burgemeester en wethouders van Den Helder, 

J.A. (Jan) de Boer MSc. burgemeester